कागद राजस्थानी

बुधवार, 10 अक्टूबर 2012

पंचलडी़

इयां ना समझ्या थे डरग्या बै ।
भूखा हा बापड़ा मरग्या बै ।।
आप तो जीमो सा बड़ भीतर ।
साग रोटी बणा'र धरग्या बै ।।

बिजळी आळा कट


हे आ गई
आ गी-आ गी
करतां-करतां
साल काढ दिया च्यार
अब तो सुणलै करतार !

आयगी देखो
अब तो कीं सरदी
सुणल्यो म्हारी
बिजळी आळां बेदरदी
अब तो भलांई
दिन भर आओ ना
पण रात भर जाओ ना !

सै'न नीं होवै थांरा

बिजळी आळा कट
कट सूं तो आछो है
कूटल्यो भलांई
पकड़-पकड़ जट !

डांखळो

  ओ डांखळो बांचो देखाण
  =*=*=*=*=*=*=

बंस नै बधावण खातर होज्या छोरो दोरो सोरो।
मदियो बणावाय'र ल्यायो मोलवी सूं डोरो ।
               छोरो होयो ना छोरी
               जोरु बोली होय दोरी
मरज्याणां कोरै डोरां सूं ई कोनी होवै छोरो ।।

तीन कुचरणीं साग-पात री


(1)
मिरच बोली
कित्तो भभकै है रै थूं
मरज्याणां कांदा
लोगां नै रुआ'र छोडै
इणीं खातर थूं
नित रो रगड़ीजै

कुंडी-घोटां सूं
सिल्ला-लोढै सूं !

कांदो बोल्यो

म्हनै कोई काटै तो
बडै बडां नैं रुआणूं
म्हैं तो
ढक्योड़ो-ढूम्योंड़ो फिरूं
लोग म्हांरा गाभा खोल
हेत सूं बरतै
थूं तो रांड नागी फिरै
अर टाबरां नै कुकाणै
ठाह नीं लोगां रो
कांईं कांईं बाळै !
(2)
भिंडी बोली
थूं कित्तो चालू है रै
कमीण आलूड़ा
जनानो देखै न मरदानो
हरेक सागै
भायला घाल लेवै
बादी रो डूजो ना होवै तो !
आलू बोल्यो
देखी कोनीं थंन्नै
हूर री परी नै
इक्कलखोरड़ी बळै है थूं
थांरै साथै कुण रळै
थांरै अंग अंग में सेडो है
इणी खातर रांड
थूं ऐकली बळै !
(3)
काचर बोल्यो
जा ऐ टींढसी
थूं तो ऐकली ई जामीं
ऐकली ई मरसी !
देख म्हारो सुवाद
जग सूं न्यारो है
म्हारी चटणीं
म्हारी काचरी सिरै है
गुवार फळी सूं
म्हारा भायला नामी है !

टींढसी बोली

जावण दे रै काचरड़ा
थांरी चतराई देख्योड़ी है
इत्तो क्यूं दहाड़ै है
थांरो एक बीज
नो मण दूध फाड़ै है
म्हारा फोफळिया
खोपरां नै लारै बैठावै
म्हनै तो लोग काची खावै
थूं काचो होवै तो
कुण हाथ लगावै ?

घरू कुचरण्यां


1.
छात बोली
करावड़ण में क्यूं
ऊभी हो भींतड़्यां
साळ में बैठ्या लोगड़ा
थांरी ओट नीं
म्हांरी छींयां बैठ्या है
म्हारै बिन्यां साळ

साळ नी बजै !

भींतड़्यां बोली

बोली रै कुचमादण
थांरों कांईं डोळ
जकी म्हारै बिन्यां टिकै
म्हारै बिन्या तो रांड
थूं एक पळ नीं धिकै
म्हे सिरकां तो
थूं नीचै आ पड़ै
थूं हालै-चौवै तो
थांरै नीचै कुण बड़ै ?
2.
दरवाजो बोल्यो
म्हारै ताण ई
घर री सोभा है
म्हारै बिन्यां
थांरै में गधा ई नीं मूतै
थंन्नै कुत्ता ई नीं पूछै
आकड़खोरा आंगणां !

आंगणों बोल्यो

घणीं सेखी ना बघार
थूं घर रै बारै रैवै
म्हैं रैऊं भीतर
म्हन्नै काळजै लगावै घर
म्हारै माथै
भला मिनख बैठै
थांरै माथै गंडक मूतै
अर मंगता ऊभै !
3.
अलमारी बोली
जा रे डोफा आळा
थूं सारै दिन
मुंडो बायां बैठ्यो रैवै
पण थांरै में घर आळा
कोई कीमिया चीज
नीं धरै
जे धरै तो काळी धार मरै !
आळो बोल्यो
घणीं गर-फर ना कर
थांरो-म्हारो कांईं मेळ
थांरै भीतर तो
लुकत री चीजां धरीजै
अर ताळा जड़ीजै
थांरै भीतर रांड
निरो अंधारो है
म्हैं दिवला साम्भूं
समूळै घर में चानणों करूं !

फ़ळ-फ़्रूट री कुचरणीं


1.
सेव बोल्यो
जा रे डोफ्फा मतीरिया
थंन्नै कुण खावै
थूं तो मोथो है
भीतर सूं थोथो है
बीजां री पांड न्यारी
मत कर

फळां में बैठण री हुंस्यारी !
म्हैं मीठो फळ
लोग म्हनै कोड सूं खावै
बीमार खावै तो
निरोग हो जावै !

मतीरो बोल्यो

जावण दे रै सेवड़ा
थांरै मुंडै बडाई नीं जंचै
थंन्नै खायां पछै बावळा
खावणियैं रै कीं नीं बंचै
म्हारा बीज
काजू-बिदाम री गरज पाळै
इण सारु आगै खातर
लोग म्हारा बीज टाळै !

2.

केळो बोल्यो
जा ऐ रांड काकड़ी
थूं तो तुलै ताकड़ी
थांरी कोईं गिणत नीं
म्हे तो गिण-गिण बिकां
थूं तो चक्कू सूं कटै
म्हानै तो लोगड़ा
हेत सूं छोल-छोल गिटै !

काकड़ी बोली

जा रे बिन्यां बीज रा डूजा
एक इळायची थारो
पाणीं बाणा देवै
म्हैं मुरधर री लाडकंवरी
मुरधर छोड जाऊं नीं
इण खातर चक्कू चालै !

3.


अंगूरियां सू

बोरिया बोल्या
थे तो पोल्ला बळो
मुंडै में जांवतां ई
थांन्नै मौत आवै !

म्हे कांटां में पळां

फेर भी नीं बळां
सेव री गरज पाळां
टाबर म्हारै सूं
भोत राजी रैवै
म्हांनै बागड़ रो
मेवो कैवै !

अंगूरिया बोल्या

दूजां खातर मरणों
म्हारो धरम है
थे तो लाडी बेसरम हो
थांरै पेट में काठ है
थांन्नै खावण में
क्यां रा ठाट है !

नींद री कुचरणीं


1.
बिछावणों बोल्यो
सुण कुळछणीं नींद
म्हारै बिन्यां
थूं किणीं नै भी
आ नीं सकै
म्हे बिछां जद ई
थूं बावड़ै

नीं तो थूं कद
मिनखां नै नावड़ै !

नींद बोली

खुद रौ घणों नादीद
मत ना कर दब्बूड़ा
थंन्नै तो धाप्योड़ा लौग
मस्ती में खूंदै
म्हैं आंख्या फिरूं जद
कोई थां गूदड़ां रै नीं अड़ै
लोगड़ा कांकरां में ई
मूंदै माथै पड़ै !

2.

नींद बोली
म्हैं आऊं जद ई
थे आओ
नीं तो थां सुपनां नै
कठै ठोड़ ?

सुपना बोल्या

थूं आवै जद ई तो
म्हे झूठा पड़ां नुगरी
इणी खातर लोग
म्हानै खुली आंख्यां देखै
लोग थांरो डोळ जाणैं
बै मान्नै
खुली आंख्यां आया
सुपना फळै
नींद आळा टळै !

3.

नींद बोली
देख रे गूंगा जीवड़ा
म्हारा खटका
म्हैं आऊं तो
थन्नैं चैन आवै
नीं तौ
थूं कद सुस्तावै ?

जीव बोल्यो

जावण दे ऐ बावळी टाट
थांरै भरौसै चैन नीं
चैन रै भरोसै थूं आवै
चैन नी होवै तो थूं
मिनख रै नेड़ै नीं फटकै
पूरी रात पड़ी रांड
आंख्यां में लटकै !
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...